resim temelli 4 arkadaşın öğrenim süreci içinde bir araya gelmesiyle oluşmuştur.
Grup, ismini Mustafa Pancar'ın ''Hafriyat'' adlı eserinden almıştır.
![]() |
Mustafa Pancar, “Hafriyat”, t.ü.y.b. 1996, 145x200cm |
Grup Üyeleri:
Murat Akagündüz
Banu Birecikligil
Charlie
Antonio Cosentino
Fulya Çetin
Nazım Hikmet Richard Dikbaş
Memed Erdener (Extramücadele)
İnci Furni
Hakan Gürsoytrak
Ceren Oykut
İrfan Önürmen
Eyüp Öz
Mustafa Pancar
Neriman Polat
Nalan Yırtmaç
Sergiler
Hafriyat I
İlk sergileri ''Hafriyat I '' 1992 yılında Kare Sanat Galerisi'nde sergilenmiştir.
Bu sergideki işler Mustafa Pancar, Hakan Gürsoytrak ve Antonio Cosentino'ya aittir.
![]() |
Mustafa Pancar, “”Teba’lı Natürmort”, 1995, t.ü.y.b, 114X146 |
![]() |
Hakan Gürsoytrak “Hürriyetimiz Kanadımız Altındadır” 1995, t.ü.y.b, 110X145 |
![]() |
Antonio Cosentino, “Yeniköy”, 1994, t.ü.y.b |
Hafriyat II
Grubun ikinci sergisi ''Hafriyat II'' 17 Ekim - 17 Kasım 1996 yılında Passion Art Center'da gerçekleşmiştir.
Gruba dahil olan Murat Akagündüz ile grup dört kişi olmuştur.
![]() |
Hakan Gürsoytrak, “Samsun’un Tablası”, 1996, t.ü.y.b |
![]() |
Antonio Cosentino, “Dekoratif Konstrüksiyon”, 1996, t.ü.y.b |
![]() |
Hakan Gürsoytrak, “… 48”, 1996, t.ü.y.b. |
Hafriyat III
Hafriyat grubunun üçüncü sergisi Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM, İstanbul), 21 Ekim – 6 Kasım 1997 tarihleri arasında Antonio Cosentino, Mustafa Pancar, Murat Akagündüz, Hakan Gürsoytrak, Erim Bayrı, Eyüp Öz, Charlie’nin katılımı ile gerçekleşmiştir.Hafriyat'ın üçüncü grup sergisi, ilk iki sergiden çok farklıydı.Yeni sanatçılar
eklenmiştir, ancak en önemlisi bu sergi ile heykeltıraş ve grafik tasarım sanatçıları da
ekibe katılmış.
![]() |
Antonio Cosentino, “TM 2, Piknik”, 1997, t.ü.y.b |
![]() |
Mustafa Pancar, “Nusaybinli Dolmacılar”, 1997, t.ü.y.b |
Mustafa Pancar,
“Nusaybinli Dolmacılar” resmi
ile gece yaşamının vazgeçilmezi
ama bir o kadar da geri planda
kalmış midye dolma
alışkanlığını resmederek, günlük
yaşamın alışkanlıklarını tekrar
hatırlatıyor.
Süper Hafriyat
Grubun dördüncü sergisi, Elhamra Sanat Galerisi’nde (İstanbul), 6
Mayıs – 5 Haziran 1999 tarihleri arasında Antonio Cosentino, Mustafa Pancar, Murat
Akagündüz, Hakan Gürsoytrak, Memed Erdener, Charlie, Tina Fischer’in işleri ile
gerçekleşmiştir.
Sergi katalog yazısı, Hafriyat sanatçı grubunun resim sanatına yapılan
haksızlık üzerine kurgulanmıştır. Gene bu sergi katalog yazısını bir önceki katalogda
olduğu gibi Caner Karavit kaleme almıştır. Katalog yazısı öncesinde, 6. İstanbul Bienali
basın bültenine de gönderme vardır.Bienal, sanatın satın alınabilirliği üzerinden
yüksek ve alçak değerlendirmesine gitmiş, tüketilebilirlik düşüncesiyle resim sanatını
yüksek sanat kategorisine yerleştirmediği gibi, Bienal kapsamına da almamıştır. Caner
Karavit de dördüncü Hafriyat grup sergisinin katalog yazısında bu duruşu eleştirir.
![]() |
Mustafa Pancar, “Teras Partisi”, t.ü.y.b, 1999 |
![]() |
Hakan Gürsoytrak, “Topkapı”, t.ü.y.b, 1999 |
Öz Hafriyat
Öz Hafriyat sergisi, 5-21 Ocak 2000 tarihleri arasında, Anadolu Üniversitesi,
Kütüphane Sergi Salonu’nunda, Antonio Cosentino, Mustafa Pancar, Murat Akagündüz, Hakan Gürsoytrak, Memed Erdener, Cemil Erim Bayrı, Eyüp Öz, Tina Fischer, Charlie’nin
katılımıyla gerçekleşen, İstanbul dışındaki ilk grup sergisidir. Bu sergi, bir önceki dört sergiden seçilen işlerle oluşturulmuştur. Anadolu Üniversitesi Hakan Gürsoytrak’ın da bir süre öğretim görevlisi olarak çalıştığı üniversite olması açısından anlamlıdır.
![]() |
Öz Hafriyat Sergi Afişi |
ODTÜ Uluslararası Sanat sempozyumu
Hafriyat sanatçıları 22 Mayıs – 3 Haziran 2000 tarihleri arasında, ikinci kez, İstanbul
dışında, bir karma sergi açmışlardır. ODTÜ Kültür Kongre Merkezinde gerçekleşen bu
sergide, Hafriyat sanatçı grubu, Ankara’daki sanat izleyicisine kendini tanıtma şansı
yakalamıştır.
Göreme Karma Sergi
Hafriyat sanatçıları, 2000 yılında İstanbul dışındaki karma sergileri dizisini Nevşehir’de
sona erdirmiştir. Göreme Sanat ve El Sanatları Sergisi 23 Haziran – 7 Temmuz 2000
tarihlerinde, Hafriyatçı Murat Akagündüz, Erim Bayrı, Charlie, Antonio Cosentino,
Memed Erdener, Tina Fischer, Hakan Gürsoytrak, Eyüp Öz, Mustafa Pancar ve Nalan
Yırtmaç’ı ağırlamıştır.
Hain Geceler
Hafriyat sanatçıları, İstanbul'daki ilk dört sergi ve sonrasında Eskişehir, Ankara ve
Nevşehir'deki sergilerden sonra, İstanbul'a geri döndüklerinde galeri sergilerinden çok
sıkılmış olmalılar ki sokak sergisi kurmaya karar vermişlerdir. 27 Ekim – 7 Kasım
2000, Tünel Asmalımescit, Minare Sokak, Nur Apartmanı’nda “Hain Geceler” adıyla
geceleri de açık olan bir sergi düzenlemişlerdir. Bu sergiyle yeni dokuz sanatçının da katıldığı Hafriyat kadrosu genişlemiştir.
Evin Sanat Galerisi, Hafriyat Sergisi
Hafriyat’ın ilk kadrosu Murat Akagündüz, Antonio Cosentino, Hakan Gürsoytrak ve
Mustafa Pancar, 2003 yılına Evin Sanat Galerisinde açtıkları karma sergi başlarlar.
Sergi devam ederken, Ankara’da da bir karma sergi daha açılır. Evin Sanat
Galerisindeki sergi 7–28 Ocak 2003 tarihleri arasında açılmıştır. Sadece resimlerin yer
aldığı sergide dört Hafriyatçı, gündelik yaşamdaki konuları, şehrin kaosunu, güncel
olayları resmetmiştir.
Hafriyat Grup Sergisi Ankara
Ankara’da Helikon Sanat Galerisi’nde, 10 Ocak – 1 Şubat 2003 tarihleri arasında, beş
Hafriyat sanatçısının katılımı ile karma sergi açılır. Katılan sanatçılar: Murat
Akagündüz, Antonio Cosentino, Hakan Gürsoytrak, Eyüp Öz, Mustafa Pancar’dır.
Yalan Dünya
Çoğunlukla İstanbul'da temalı sergiler açan Hafriyat sanatçı grubu, ilk yurtdışı sergisini
Almanya'da 2004 yılında açtı. “Yalan Dünya” isimli sergi, 13 Mayıs - 27 Haziran 2004
tarihleri arasında, Münich Belediye Sarayı'nda Rathausgalerie'de açıldı. Sergiye katılan
Hafriyat sanatçıları Murat Akagündüz, Charlie, Antonio Cosentino,
Extrastruggle/Ekstramücadele, Tina Fischer, Tan Cemal Genç, Hakan Gürsoytrak,
Caner Karavit, İrfan Önürmen, Eyüp Öz, Mustafa Pancar, Yavuz Tanyeli, Nalan
Yırtmaç, 2/5 BZ Serhat Köksal, Anabala’dır.
![]() |
Murat Akagündüz, “Uyanmak İstemediğiniz Bir Rüya”, t.ü.y.b |
![]() |
Charlie, “Ye, İç, Sıç”, düzenleme, 1997 |
![]() |
Ekstramücadele, “Barış Ormanı”, 2003 |
![]() |
Hakan Gürsoytrak, “Kaçak Rakı Operasyonu”, t.ü.y.b |
İmalat Hatası
2005 yılında gerçekleşen 9. Uluslararası İstanbul Bienali’nin küratörlüğünü, İngiliz
Charles Esche ve Vasıf Kortun yapmıştır. Bienal yönetmenliğini Çelenk Bafra
gerçekleştirmiştir. İlk defa bu Bienal’de İstanbul’u küresel sanat piyasasında tanıtma
amacıyla tarihi mekân kullanımından vazgeçilmiştir. Bienal sergileme alanı olarak
Deniz Palas Apartmanı, Garanti Binası, Antrepo 5, Tütün Deposu, Bilsar Binası,
Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi ve Garibaldi Binası kullanılmıştır. Bienalin
kavramsal çerçevesi ise İstanbul’dur. Hatta yabancı sanatçıların İstanbul’u işlerinde
yansıtabilmesi için misafir sanatçı programı uygulanmıştır.193 Mustafa Pancar’ın
belirttiği gibi, “konusu İstanbul olan bir Bienal'de Hafriyat sanatçılarının olmaması
düşünülemezdi.”
Hafriyat sanatçıları Bienal öncesinde, katılımlarına dair bir röportajda, Bienallerin
Türkiye sanat ortamında, yenilik getirdiğini, yeni bir vizyon kattığını belirtmektedir.
Ancak işin bu kadar şova dönüşmesini de eleştirmektedir. Hafriyat grubu, Bienal'e
katılımlarını da önemli bulmaktadır, çünkü sergi İstanbul temalıdır, Hafriyat'ında teması
da İstanbul'dur. Ancak grup için olumlu olan şudur: Küratörsüz, bağımsız, kendi
kendini yöneten Hafriyat sanatçıları, Charles Esche ve Vasıf Kortun küratörlüğünden
bağımsız olarak bu Bienale katıldıkları için memnundur195. Hatta katılımları da
“misafirperverlik” başlığı altında gerçekleşmektedir.
![]() |
Murat Akagündüz, “İSKİ”, 116X89 cm, t.ü.y.b |
![]() |
Extramücadele, “Dolunay”, 2005 |
“Ve II. Cehalet Devri başladı. Bu devirde hiç kimse kurtadam olamadı. Otladı”
![]() |
“Hakan Gürsoytrak, “LPG Düğün Salonu”, t.ü.y.b |
Lokal Cennet : Çağdaş Nakliyat
Hafriyat sanatçıları, şehir dışında açtıkları sergilere Diyarbakır ayağını 2006 yılında
ekledi. Grup, Diyarbakır Sanat Merkezi'nden aldıkları sergi teklifini kabul ettiler. Sergi
11-25 Kasım 2006 tarihleri arasında Mardinkapı'daki Keçiburcu'nda ve Diyarbakır
Sanat Merkezi'nde gerçekleşti.
Diyarbakır sergisinde, Hafriyat sanatçıları yerelden alacakları tepkilerden
besleneceklerini düşünmüşlerdir ve Birgün gazetesine de şu açıklamayı yapmışlardır:
"Yerellikten fellik fellik kaçılan zamanlara inat, yerelliğin türlü halleriyle haşır neşir"
olmayı tercih etmişlerdir.
Hafriyat Karaköy Açılış Sergisi
Hafriyat sanatçıları 1 Mayıs 2007 tarihinde yerleşik hayata geçerek, Karaköy’de
bağımsız bir sanatçı mekanı açmıştır. Bu mekanın açılışını da bir Hafriyat sergisi ile
yapmışlardır. Karaköy’de Necatibey Caddesi üzerinde olan bu mekan, 3 katlı bir
sergileme alanına ayrıca atölye çalışmaları ve video gösterimi için salona sahiptir.
![]() |
Hafriyat Karaköy açılış afişi |
![]() |
Hafriyat Karaköy açılış sergisi, kapıdan giriş görünümü. |
![]() |
Hafriyat Karaköy açılış sergisinden görünüm |
Alternatif Seçim Afişleri
Hafriyat Karaköy’de Alternatif Seçim Afişleri adıyla ilk afiş sergisi 17 Temmuz’da
açılmıştır. Hafriyat Sanatçıları dışında, bir çok tasarımcı ve sanatçının seriye katılmıştır.
Tasarımlarda, dönemin siyasal sorunları, vaatleri eleştirilmiş, ironik bir şekilde ele
alınmıştır.
![]() |
Extramücadele |
Dünyayı Yesen Doymazsın
2005 yılında ilk defa İstanbul Bienaline katılan Hafriyat, 2007’de kendi mekânı,
Hafriyat Karaköy’de 10B kapsamına davet edildi. Hou Hanru’nun küratörlüğünü
yaptığı sergide, Hafriyat sanatçıları, Hafriyat Karaköy’de “Dünyayı Yesen Doymazsın”
başlığı ile küresel dünyada, tüketim toplumunu eleştiren bir sergi hazırlamıştır. Hou
Hanru’nun bienal yazısının akademisyenler tarafından eleştirilmesi, basında gündem
yaratmıştır. İyimserlik üzerine kurgulanmış bienalde, Hafriyat sanatçılar ters psikoloji
uygulayarak, kötümser, tüketim toplumunun yarattığı kimlikleri, irdelemiştir.
![]() |
Neriman Polat, “Mülk Allahındır” Betebe yerleştirme |
![]() |
Fulya Çetin, “Bu Bebek Sizi Çok Mutlu Edecek”, 2 t.ü.y.b, |
Mustafa Pancar bu sergi için ise tüketici olarak sanatçının kendisini merkeze alan
resim/heykel enstalasyonu sergilemiştir.
![]() |
Mustafa Pancar, “Yeter ki İste” Kağıt üzerine karışık teknik ve video |
Allah Korkusu Sergisi
Hafriyat Karaköy’de düzenlenen ikinci afiş sergisi “Allah Korkusu” ismini
taşımaktadır. 10 Kasım – 2 Aralık 2007 tarihleri arasında gerçekleşmiştir.
Sergi açılmadan önce, Vakit Gazetesi, sergi başlığı ile ilgili Hafriyat Sanatçı grubunu
suçlayan, “Küstah Sergi” başlığı ile itham eden bir haber hazırlamıştır. Bu haberde,
sergiye katılacak olan tasarımcıların Allah korkusunu anlatacak olmasını sanat değil
sövgü olarak değerlendirmiştir.
![]() |
Hakan Akçura, “Kemalizm Bir İbadet Biçimidir'' |
Sergi açılışında gelebilecek tepkiler nedeniyle güvenlik talep eden Hafriyat Karaköy’de
sergi sürecinde güvenliği sağlayan polisler yer almıştır. Serginin açılış gününde Atatürk
ve Türkiye Cumhuriyetine hakaret edildiği iddiasıyla soruşturma açılmıştır. Olay
yaratan afişlerden birinde Atatürk’ün silinmiş yüzünün altında, Murat Belge’nin şu
satırlarında alınan “Kemalizm bir ibadet biçimidir” sözü yer almaktadır.
![]() |
Extramücadele |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder